jueves, 29 de abril de 2010

ALBERT FERT, un premio Nobel de Física en Santiago.

Entrevista de Begoña G. Rielo para La Voz de Galicia. 29/04/2010.

Albert Fert, o inventor da magnetorresistencia xigante, unha aplicación informática que se utiliza para a lectura de discos duros, participa en Santiago no ciclo do programa ConCiencia.

O físico francés Albert Fert (Carcassonne, 1938), que obtivo o Nobel de Física no ano 2007 xunto con Peter Grünberg polo seu descubrimento da magnetorresistencia xigante- ofrece hoxe no Centro Sociocultural da Fundación Caixa Galicia de Santiago a conferencia Ou mundo dá espintrónica, electróns, espíns, computadoras e teléfonos, enmarcada no Programa Conciencia que organizan, desde hai cinco anos, a USC e o Consorcio de Santiago, e que se converteu na acción de divulgación científica de máis impacto social de Galicia.
-Vostede fundou un novo campo de investigación dentro da ciencia, a espintrónica, ¿en que consiste?
-É un tipo de electrónica que explota non só a carga do electrón senón tamén o seu pequeno momento magnético, que é o espín.
-A magnetorresistencia xigante foi un descubrimento revolucionario, ¿que supuxo este achado no ámbito da ciencia?
-O descubrimento da magnetorresistencia é unha parte dun proceso moi longo no que houbo descubrimentos anteriores e posteriores. é un paso intermedio que deu lugar a unha serie de aplicacións, pero no momento actual xa evolucionou.
-¿E cales foron as súas principais aplicacións?
-Foi aplicada para a lectura dos discos duros do computador e permitiu que se poida almacenar máis información neles.
-¿Que impacto económico tivo o seu descubrimento?
-Foi un impacto moi grande xa que influíu moito no mercado dos discos duros de computador, no dos sensores para automóbiles, e cando foi evolucionando tamén permitiu aplicacións para os iPods e as cámaras dixitais. Ademais existe outra aplicación en desenvolvemento, que é a biomédica.
-¿Que descubrimentos posteriores producíronse?
-Está a magnetorresistencia túnel, que se aplica nun novo tipo de memoria -a MRAM, que ao ser magnética mantense no tempo. Tamén se descubriu a transferencia de espín, cuxa aplicación máis próxima é a dos teléfonos móbiles ao permitir facer emisións de ondas de radio na frecuencia adecuada estes dispositivos.
-¿Con que mecanismos traballaban anteriormente os discos duros?
-Utilizábanse outras magnetorresistencias de tamaño moi pequeno, pero grazas á magnetorresistencia xigante, ao ser un fenómeno moito máis grande, permitiu detectar bits magnéticos moito máis pequenos e xa que logo incrementar ao densidade de almacenamento.
-O seu descubrimento foi rapidamente aplicado ao ámbito industrial, ¿que opina da dicotomía entre ciencia fundamental e ciencia aplicada?
-O mecanismo de funcionamento habitual é que a ciencia fundamental fai un descubrimento e, se se percibe que ese descubrimento ten unha aplicación, as empresas interésanse e aplícano. No meu laboratorio apostamos por unha intensa interrelación entre ambos os aspectos.
-¿Como lle cambiou a vida gañar un premio Nobel ?
-Agora teño máis cosas que facer que antes, e aínda que sigo coa miña vida normal de físico no laboratorio, teño visitas a escolas para explicar o meu descubrimento, entrevistas con políticos, cos medios e recibo moitas invitacións para participar en conferencias no estranxeiro.
-¿E que supuxo para a súa carreira investigadora?
-A miña carreira freouse un pouquiño, pero traballo cun equipo de físicos moi eficientes que me apoian e que continúan co traballo de investigación. Son eles os que me arrastran, indúcenme a seguir.
-¿En que está a traballar agora?
-Estou a traballar en aplicacións de ondas de radio para os teléfonos móbiles, en electrónica molecular, e na electrónica neuromórfica, que intenta un novo método de memorización e de computación baseado en electrónica artificial pero que recorda como funciona o cerebro desde as conexións neuronais.

martes, 27 de abril de 2010

Cando a creatividade da música se alía coa ciencia...

Na Coruña, do 25 ao27 de abril, I Congreso Internacional de Música Contemporánea traerá á Coruña destacados compositores e investigadores do 25 ao 27 de abril. Marcos Nebreda para la Voz de Galicia.
Trátase do I Congreso Internacional de Música Contemporánea que se celebrará na Coruña desde este domingo 25 ao martes 27 de abril. Establecer un tándem entre a obra sonora,os intérpretes e o oínte é o obxectivo primordial deste encontro no que se difundirá e promoverá a actividade creativa levada a cabo polos compositores e intérpretes galegos contemporáneos.
Serán tres días nos que os asistentes poderán gozar non só dos relatorios de importantes personalidades no tema, senón tamén de concertos que levarán a cabo no Paraninfo da Universidade da Coruña.
Dous grandes temas articulan a programación deste Congreso, por unha banda, o simple e o complexo e por outro, a relación entre lle linguaxe natural e a música. Do primeiro encargarase o compositor Tomás Marco que realizou diferentes investigacións sobre a memoria. Con respecto a este autor a OSG estreará a súa obra Thalassa . O segundo abordarase a través dunha serie de composicións que estruturan este Congreso.
O compositor Juan Durán presentará Sete Cancións Populares Galegas,un encargoexclusivo para esta cita. «Trátase dunha xoia única na que se estuda a relación entre a lingua e a música tradicional galegas», aseguran desde a organización deste Congreso. Detrás desta obra hai unha importante investigación sobre cancioneros.Las cancións serán interpretadas pola prestixiosa soprano galega Carmen Durán.
Helena Palma, linguista e compositora afiliada á UDC presenta unha das propostas máis curiosas do Congreso, A súa obra The Descent of Man (O orígen do ser humano) é unha simulación sónica da linguaxe que puidesen falar especies fósiles de homínidos como o Australopithecus afarensis ou o Homo erectus, habilis ou antecesor, entre outros.
Antón García Abril estrea na Coruña a obra Divinas Palabras, interpretada por profesores do a Orquestra Sinfónica de Galicia e dirixida por Víctor Pablo que entrevistará ao propio García Abril para falar desta obra.
Desde a Organización do Congreso teñen altas expectativas postas neste encontro ao que se han presentando cen propostas de gran calidade de autores afiliados a prestixiosas universidades de todo o mundo. Isto reflicte o feito de que teña unha gran aceptación na comunidade científica e musical internacional», aseguran.
Para rematar cabe destacar que a iniciativa de organizar este evento xurdiu de profesionais de excelencia no seu campo de coñecemento que desenvolven a súa actividade profesional en Galicia ou teñen vinculos estreitos coa nosa comunidade. Desde a organización apuntan a nomes como Victor Pablo Pérez, director da OSG, Florian Vlashi, virtuoso violinista especialista no repertorio contemporáneo, director de GISXX E profesor na OSG, Bernard Comrié,lingüista afiliado ao Instituto Max Planck ou o brillante pianista Julio Mourenza.
A cita imprescindible é este domingo e os próximos luns e martes no Reitorado da UDC na Maestranza.
Neste link pódese consultar o programa do Congreso e a forma de inscribirse ao mesmo.

lunes, 26 de abril de 2010

Here Comes the Sun...

http://www.youtube.com/watch?v=ul_Cg-QqIpc&feature=related

Polo outro día da Terra, Nai (Eduardo Galeano) e a "Ilha das Flores"

Mensaxe ao Cumio da Terra Nai por Eduardo Galeano 25/04/10, publicado na revista SinPermiso(páxina 12, 19 abril 2010).

O 19 de abril deu comezo en Cochabamba, Bolivia, a Conferencia Mundial dos Pobos sobre o Cambio Climático e os Dereitos da Nai Terra, convocada polo presidente boliviano Evo Morais. Este é a mensaxe que enviou a esa Conferencia o escritor uruguaio Eduardo Galeano: “Os dereitos humanos e os dereitos da natureza son dous nomes da mesma dignidade”
Lamentablemente, non poderei estar con vostedes.
Atravesóulleme un pau na roda, que me impide viaxar.
Pero quero acompañar dalgún xeito esta reunión de vostedes, esta reunión dos meus, xa que non teño máis remedio que facer o pouquiño que podo e non o moitiño que quero.
E por estar sen estar estando, polo menos envíolles estas palabras.
Quero dicirlles que oxalá se poida facer todo o posible, e o imposible tamén, para que o Cume da Nai Terra sexa a primeira etapa cara á expresión colectiva dos pobos que non dirixen a política mundial, pero a padecen.
Oxalá sexamos capaces de levar adiante estas dúas iniciativas do compañeiro Evo, o Tribunal da Xustiza Climática e o Referendo Mundial contra un sistema de poder fundado na guerra e o malgaste, que despreza a vida humana e pon bandeira de remate aos nosos bens terreais.
Oxalá sexamos capaces de falar pouco e facer moito. Graves danos fíxonos, e séguenos facendo, a inflación palabraria, que en América latina é máis nociva que a inflación monetaria. E tamén, e sobre todo, estamos fartos da hipocrisía dos países ricos, que nos están deixando sen planeta mentres pronuncian pomposos discursos para disimular o secuestro.
Hai quen din que a hipocrisía é o imposto que o vicio paga á virtude. Outros din que a hipocrisía é a única proba da existencia do infinito. E o discurserío da chamada “comunidade internacional”, ese club de banqueiros e guerreiros, proba que as dúas definicións son correctas.
Eu quero celebrar, en cambio, a forza de verdade que irradian as palabras e os silencios que nacen da comuñón humana coa natureza. E non é por casualidade que este Cume da Nai Terra realízase en Bolivia, esta nación de nacións que se está redescubriendo a si mesma ao cabo de dous séculos de vida mentida.
Bolivia acaba de celebrar os dez anos da vitoria popular na guerra da auga, cando o pobo de Cochabamba foi capaz de derrotar a unha todopoderosa empresa de California, dona da auga por obra e graza dun goberno que dicía ser boliviano e era moi xeneroso co alleo.
Esa guerra da auga foi unha das batallas que esta terra segue librando en defensa dos seus recursos naturais, ou sexa: en defensa da súa identidade coa natureza.
Hai voces do pasado que falan ao futuro.
Bolivia é unha das nacións americanas onde as culturas indíxenas souberon sobrevivir, e esas voces resoan agora con máis forza que nunca, a pesar do longo tempo da persecución e do desprezo.
O mundo enteiro, aparvado como está, deambulando como cego en tiroteo, tería que escoitar esas voces. Elas ensínannos que nós, os humanitos, somos parte da natureza, parentes de todos os que teñen pernas, patas, ás ou raíces. A conquista europea condenou por idolatría aos indíxenas que vivían esa comuñón, e por crer nela foron azoutados, degolados ou queimados vivos.
Desde aqueles tempos do Renacemento europeo, a natureza converteuse en mercancía ou en obstáculo ao progreso humano. E ata hoxe, ese divorcio entre nós e ela persistiu, a tal punto que aínda hai xente de boa vontade que se conmove pola pobre natureza, tan maltratada, tan magoada, pero véndoa desde fóra.
As culturas indíxenas vena desde dentro. Véndoa, véxome. O que contra ela fago, está feito contra min. Nela atópome, as miñas pernas son tamén o camiño que as anda.
Celebremos, pois, este Cume da Nai Terra. E oxalá os xordos escoiten: os dereitos humanos e os dereitos da natureza son dous nomes da mesma dignidade.
Voan abrazos, desde Montevideo.

Eduardo Galeano, escritor e xornalista, alma crítica de América Latina e figura senlleira do movemento antiimperialista internacional. Entre os seus escritos máis coñecidos internacionalmente: a triloxía Memoria do lume (1986), O fútbol a sol e sombra (1995), As veas abertas de América latina (1971), Patas para arriba. A historia do mundo ao revés (1999).

Para culminar esta entrada: unha curiosa, "surrealista" recomendación para "abrir os ollos": A ilha das flores.

lunes, 5 de abril de 2010

V Edición do Programa Conciencia da USC.

Xa están subidos na páxina web do programa ConCiencia (http://www.usc.es/conciencia), os primeiros Nobeles que virán este ano 2010 a visitar Galicia: Albert Fert (premio Nobel de Física 2007; o xoves 29 de abril), Sir Harold W. Kroto (premio Nobel de Química 1996; o xoves 27 de maio) e Sir Richard J. Roberts (Premio Nobel de Fisioloxía ou Medicina 1993; data aínda por determinar) . As conferencias terán lugar no Centro Sociocultural Caixa Galicia na Carreira do Conde, 16; en Santiago de Compostela.
Con estas invitacións, o programa ConCiencia, da USC e o Consorcio de Santiago, segue a consolidar o seu prestixio e a súa condición de referente na proxección pública da ciencia, circunstancia sinalada por varios participantes de edicións anteriores. Os obxectivos desta iniciativa son entre outros:
1. A divulgación científica a cargo de figuras do máximo nivel internacional.
2. Proxectar a imaxe da Cidade de Santiago de Compostela como foco universal do pensamento.
3. Servir de ponte para o reforzamento de contactos científicos entre líderes da máxima relevancia científica mundial e o corpo de investigadores da USC.
Estas bases diferencian o programa ConCiencia de calquera outra iniciativa de divulgación científica, posto que buscan, á marxe da clásica conferencia ou acto puntual, a rendibilización da visita destes Premios Nobel favorecendo o seu contacto con especialistas locais.
Lembramos tamén que este martes día 6 de abril se anunciará o nome do gañador do III Premio Fonseca, que servirá como colofón á nosa singradura por arquimedesenourense 0910; e agardo que servirá como punto de arranque para o vindeiro curso 2010-2011 na nosa próxima viaxe de "Filosofía da Ciencia e da Tecnoloxía".