Artigo de R. Romar en “La Voz de Galicia” (22/02/2010): A falta de estabilidade da carreira científica, que frustra a moitos novas talentos galegos, levou a Nuria Naverán a deixar a investigación pola seguridade da docencia.
Tiña por diante unha brillante e prometedora carreira científica. Pero a abandonou, polo menos por agora. A investigadora Nuria Naverán optou pola seguridade antes que pola incerteza á que se enfrontan cíclicamente miles de científicos españois, que logo de quince ou ata vinte anos de traballo, cunha cualificada formación e con estancias de varios anos no estranxeiro non atopan en moitos casos en España a estabilidade que buscaban.
A bióloga ourensá sabía o futuro que a esperaba e, a pesar de que o seu traballo lle gustaba, optou pola seguridade que ofrecía unha oposición no ensino. Agora traballa nun instituto da Coruña. É, probablemente, a única profesora de bioloxía nun centro de secundaria que conta no seu currículo cunha publicación na revista Science, unha das grandes biblias da ciencia, por unha investigación xenética que revelaba a orixe dos primeiros poboadores de América. E é tamén un dos poucos galegos que co seu traballo en Galicia lograron aparecer na revista.
¿Serve de algo o que estudei? -pregúntase- Levo toda a vida estudando e, aínda que a min persoalmente valeume, nin o artigo en Science nin a tese servíronme para traballar aquí», laméntase. Naverán fixo a tese baixo a vixilancia de Ángel Carracedo no Instituto de Medicina Legal de Santiago, un centro de referencia mundial na súa especialidade, e lograra un contrato de tres anos pagado polo Centro de Investigación Biomédica de Enfermidades Raras para investigar co mesmo grupo na Fundación Pública Galega de Xenómica. Pero aos poucos meses deixouno. Había estado preparando a súa oposición e cando a chamaron desde o instituto decidiu deixar o laboratorio polo ensino.
«Non vía un futuro»: «Se seguía investigando tería que saír de novo ao estranxeiro para optar a un contrato Parga Pondal ou Ramón e Cajal e ninguén me aseguraba que cando volvese e acabase fóra a ter traballo. Non vía que houbese un futuro e eu quería un pouco máis de estabilidade. Gustábame o que facía, pero non estaba disposta a seguir hipotecando máis anos da miña vida». De momento, non se arrepinte da súa decisión: «No instituto -di- gaño máis e traballo menos horas, aínda que non me importaría gañar menos e seguir investigando se as condicións fosen outras».
A encrucillada á que se enfrontou Nuria Naverán é probablemente na que tamén se atopan decenas de investigadores galegos que están no estranxeiro e que dubidan en volver a España ou a Galicia para ser captados mediante un programa Ramón e Cajal ou Parga Pondal. Temen que, a pesar das promesas, non se lles ofreza unha estabilidade unha vez acabados os cinco anos de contrato. E máis nun momento de crise no que os centros receptores apenas teñen fondos para contratar a persoal novo.
«Moléstanse en formarnos, pero logo déixannos escapar. Gástanse tempo e diñeiro en nós para logo deixarnos ir», constata a bióloga molecular, quen tampouco renuncia no futuro a retomar a investigación se xorde a oportunidade. «Máis adiante -admite Nuria Naverán- apeteceríame facer investigación, pero porque eu quero e apetéceme, sen ter a presión de se mañá vou comer ou non»
«Tiña un futuro prometedor»: Nuria Naverán foi compañeira do investigador Antonio Salas no Instituto de Medicina Legal. E Salas foi, durante moitos anos, un exemplo do sacrificio que esixe a carreira científica. Ata hai pouco máis dun ano, aos 38 anos e con dúas fillas, non logrou a estabilidade profesional. Outros, á mesma idade ou ata aos 40, aínda teñen pendente o seu futuro. «A investigación -confesa Salas- é unha carreira na que tes que ter unha gran capacidade de corredor de fondo, porque España non é un país que estea preparado para desenvolver unha carreira científica. Ata que te estabilizas pasan 15 ou máis anos. Falo aos 40, e os que o conseguen».
Ángel Carracedo, director do Instituto de Medicina Legal da Universidade de Santiago, entende e respecta a decisión persoal que tomou a súa ex pupila Nuria Naverán, pero lamenta que o sistema perda a unha persoa cunha interesante carreira profesional. «Tiña -explica- un futuro prometedor na investigación. É unha moza moi valiosa e unha excelente investigadora e creo que non tivese ningún problema para estabilizarse e facer unha boa carreira científica». Carracedo clama desde hai anos pola necesidade de definir a carreira investigadora, xa que tal e como está concibida, «a xente non o ve claro, esixe moito sacrificio para logo non ter unha seguridade». «Agora mesmo -precisa- aos que acaban o programa Parga Pondal non lles poden garantir un posto». O genetista pensa que «se a xente esfórzase tería que ter un mínimo de garantías. Iso sería o xusto, pero desgraciadamente hai o que hai».
No hay comentarios:
Publicar un comentario